راز سر به مهری که بعد از ۲۰۰ سال گشوده شد

نقشه ایران در ۱۹۶ سال پیش پژوهشی از پویا منصفی تهرانی باستانشناس و پژوهشگر تاریخ

                         آخرین نقشه بین المللی ایران

               پیش از جدا شدن سرزمینهای تاریخی آن

                         انتشارات تامسون (1814(

با توجه به تهدید های مرزی موجود علیه تمامیت ارضی ایران بد نیست به این نکته اشاره کنیم که سرزمین کنونی ایران، تنها سی درصد از ناحیه‌ای وسیع است که در تاریخ با نام‌های‎ «ایران‌زمین»،«ایران‌بزرگ » یا «ایرانشهر» و در ‏جغرافیا با نام «فلات ایران» شناخته می شود. ترفند ها و دسیسه های بیگانگان و سستی پادشاهان بی کفایت گذشته بخش های زیادی ازاین سرزمین کهن را در طول فاصله کوتاه 196 ساله از ایران بزرگ جدا نمود که مروری بر چگونگی هر یک از این جدایی ها به رغم تلخی بسیار برای میهن گرایان ایرانی جهت الزام جدیت و حساسیت ما دست کم برای حفظ سرزمین های باقیمانده موجود بسیار آموزنده خواهد بود..

گستره سرزمین‌های جدا شده از ایران در قراردادهای ترکمانچای،گلستان،آخال،پار یس و... به قرار زیر است:

سرزمین های جدا شده قفقاز بر اساس قرارداد های گلستان و ترکمانچای با روسیه(1813 و 1828 م( 
آران و شروان: ۸۶۶۰۰ کیلومتر مربع؛ 
ارمنستان: ۲۹۸۰۰ ک .م؛ 
گرجستان: ۶۹۷۰۰ ک.م؛ 
‎داغستان: ۵۰۳۰۰ ک.م؛ 
اوستیای شمالی: ۸۰۰۰ ک.م؛ 
چچن: ۱۵۷۰۰ ک .م؛
اینگوش: ۳۶۰۰ ;ک.م‎
جمع ‏کل: ۲63700 کیلومتر مربع 

سرزمین‌های جداشده ایران شرقی براساس پیمان پاریس و پیمان منطقه ای مستشاران انگلیسی

هرات وافغانستان: ۶۲۵۲۲۵ ک.م؛ 
بخش‌هایی از بلوچستان و مکران: 3۵۰۰۰۰ ک.م؛ 
جمع کل: ۹۷۵۲۲۵ کیلومتر مربع 

سرزمین‌های جداشده ‏ورارود(ماوراءالنهر) بر اساس پیمان آخال با روسیه(1881 م( 

ترکمنستان: ۴۸۸۱۰۰ ک.م؛ 
ازبکستان: ۴۴۷۱۰۰ ک.م؛ 
تاجیکستان: ۱۴۱۳۰۰ ک.م؛ 
‎بخش‌های ضمیمه شده ‏به قزاقستان: ۱۰۰۰۰۰ک.م؛ 
بخش‌های ضمیمه شده به ‎قرقیزستان: ۵۰۰۰۰ ک.م؛ 
جمع کل: 1226500 کیلومترمربع

‏‎ سرزمین های جداشده جنوب خلیج فارس بر اساس پیمان منطقه ای مستشاران انگلیس
‎
امارات:83600ک.م:
بحرین:694 ک.م:
قطر:11493ک.م: 
عمان:309500ک.م:
جمع کل: 405287کیلومتر مربع

 

مساحت سرزمین‌های جدا شده از ایران درونی به همراه دو سوم کردستانات (که در دوره صفویه به اشغال عثمانی در آمد و بعد ها در بین سه کشور ترکیه،عراق و سوریه تقسیم شد) به مساحت تقریبی 200000ک.م. و نیز عراق به مساحت 438317ک.م. در جمع حدود 3.5 میلیون کیلومتر مربع بالغ می شود که این مقدار تجزیه یک کشور در کل تاریخ ایران و دنیا بی سابقه است.

تاریخچه لباس ایرانی در یک نگاه

 لباس زنان ایرانی در نگاه تصویر

 

\

 

 

 

 

 

 

 

ناریخچه لباس در ایـــران

 

 

ایرانیان از بیش از 10 هزار سال پیش دارای تمدن بوده‌اند. از این رو، ریشه‌ی بسیاری از دستاوردهای بشر را در این تمدن می‌توان یافت. برای مثال، نخستین ابزار ریسندگی و بافندگی در غار کمربند، نزدیک بهشهر، یافت شده است که به 7 هزار سال پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد. به علاوه، در قدیمی‌ترین بخش‌های شهر باستانی شوش، که در خوزستان قرار دارد، سوزن‌های سوراخ‌دار پیدا شده است.

این دستاوردهای و نوآوری‌های دیگری که در دوران‌های بعدی رخ داد، صنعت پارچه و پوشاک ایران را پیشتاز و سرآمد جهانیان کرد. جالب است بدانید اسکندر مقدونی، با آن‌که به ایران حمله و آن را اشغال کرده بود، لباس ایرانی می‌پوشید. در این جا به برخی از نوآوری‌های ایرانیان در زمینه‌ی پوشاک و پارچه اشاره می‌شود.


کت و شلوار
ایرانیان نخستین مردمانی بودند که کت آستین‌دار و شلوار می‌پوشیدند. مردمان تمدن‌های دیگر، بابلی‌ها، آشوری‌ها، یونانی‌ها و رومی‌ها، شلوار نمی‌پوشیدند و حتی یونانی‌ها ایرانیان را به خاطر شلوارهای رنگی‌شان مسخره می‌کردند. ایرانیان حتی نوعی شلوار ویژه‌ی سوارکاری نیز داشتند که تنگ و چسبان بود و اغلب از چرم ساخته می‌شد.



شلوار در اصل شروال خوانده می‌شد. عرب‌ها آن را سروال نامیدند و جمع آن را سراویل می‌گویند. در ترکی و کردی نیز شروال گفته می شود. مجارها آن را شلواری می نامند و در لاتین به آن سارابارا می گویند. در زبان انگلیسی هم به آن پاجاما گفته میشود که از واژه ی پای جامه ساخته شده که از واژه های فارسی کهن است.

لباس هخامنشی

چاپ شده بر روی مهر هخامنشی  - محل نگهداری موزه لوور فرانسه

پوشش زنان

ایرانیان از دیرباز به پاکدامنی اهمیت می‌دادند و زنان ایرانی پوشیده با چادر یا پوشش‌های دیگری که بخش‌هایی از موها را می‌پوشاند و تنه را در بر می‌گرفت، در میان مردان ظاهر می‌شدند. در یک مهر سنگی استوانه‌ای که از دوره‌ی هخامنشی برجای مانده و اکنون در موزه‌ی لوور فرانسه نگهداری می‌شود، شاهزاده‌ی ایرانی و ندیمه‌هایش دیده می شود که شاهزاده چادر و ندیمه‌ها سرپوش دارند. در طرحی که روی سنگی در ارگیلی ترکیه نقش بسته است، زن ایرانی باپوشش چادر و سوار بر اسب دیده می‌شود. حتی سرپوش‌های پارچه‌ای دوره‌ی هخامنشی از زیر برف‌های منطقه‌ی پازریک روسیه پیدا شده است. (یادآوری می‌شود، سرزمین‌هایی که نام بردیم، بخشی از امپراطوری پهناور پارس‌ها بودند.)

  گلدوزی

نقش زدن بر پارچه و لباس از دیرباز در ایران مرسوم بود. در تابوت سنگی اسکندر که در موزه‌ی استامبول نگهداری می‌شود، ایرانیان شلوارهایی با پارچه‌های زیبا پوشیده‌اند که طرح دار و گاهی نقش‌هایی از گل‌ها دارند. گل‌دوزی در دوره‌ی صفویه به شکوفایی رسید به نحوی که هنرمندان روم شرقی (امپراتوری بیزانس) طرح‌های ایرانی را بر لباس‌های فاخر نقش می‌زدند. حتی ریشه‌ی عنصرهای اصلی گلدوزی امروزی نیز به ایران بازمی‌گردد که از راه کشورهای ساحل دریای مدیترانه به ایتالیا و اسپانیا رفته و بعدها در سرزمین‌های دیگر مورد توجه قرار گرفته است.

ابریشم ایرانی
بافتن پارچه از ایران آغاز شده و تا دروه‌ی صفوی از مهم‌ترین فرآورده‌های صادراتی ایرانیان بوده است. با آن که بافت ابریشم به چینی‌ها بازمی‌گردد، ابریشم ایرانی در دوره‌ی ساسانیان به چنان کیفیت و ظرافتی رسیده بود که چینی‌ها نیز از ایران پارچه‌ی ابریشمی وارد می‌کردند. برخی از پارچه‌های ایرانی که ویژه‌ی اسقف‌ها تهیه شده، هنوز در گنجینه‌های کلیساهای اروپا نگهداری می‌شود.

خشایارشاه و همراهانش

ردپای شکوه صنعت پارچه‌بافی را در واژه‌های ایرانی که به زبان‌های مختلف راه‌یافته است، می‌توان پیدا کرد.
در زبان عربی: دیباج (از واژه‌ی دیباگ به مفهوم زری ابریشمی) و استبرق (از واژه‌ی ستبرگ به مفهوم نوعی پارچه‌ی ابریشمی)
در زبان انگلیسی: Tafta (از واژه‌ی تافته به مفهوم نوعی پارچه‌ی ابریشمی) Chintz (از واژه‌ی چیت به مفهوم نوعی پارچه)
در زبان روسی: Izarbaf (از واژه‌ی هزارباف به مفهوم پارچه‌ی زری گلابتون) و Partcha (از واژه‌ی پارچه)

لباس ورزش
ایرانیان نخستین مردمانی هستند که از لباس ورزشی استفاده می‌کردند. چوگان ورزش باستانی و مورد علاقه‌ی ایرانیان بود. چوگان بازان نوعی پیراهن نیم‌آستین و شلوار تنگی می‌پوشیدند تا هنگاه بازی راحت‌تر باشند. جنس پیراهن چوگان بازی را نیز نوعی انتخاب کرده بودند تا کم‌تر عرق کنند. انگلیسی‌ها در سال‌های استعمار هندوستان در آن سرزمین با چوگان و لباس نیم آستین آشنا شدند و آن را به خود به اروپا بردند که بعدها به آمریکا نیز راه یافت و به تی‌شرت‌های امروزی منجر شد.

لباس شوالیه ها 
در دوره‌ی اشکانیان و ساسانیان مردان جنگی خود و اسبانشان را زره پوش می‌کردند. در تاق بستان، در کرمانشاه، سربازی زره‌پوش سوار بر اسب زره‌پوش بر پهنه‌ی سنگ کنده‌کاری شده است که با دیدن آن به یاد شوالیه‌های اروپایی می‌افتیم. در واقع، شوالیه‌های اشکانی سرمشق شوالیه‌های اروپایی قرار گرفتند.

 

شوالیه ساسانی

  

نوآوری های دیگر
دستکش: گزنفون، تاریخ‌نگار یونانی با ایرانیانی روبه‌رو شده بود که دستهایشان را در پوست‌های ضخیم و قاب‌هایی نگه می‌داشتند. نمونه‌هایی از دستکش‌های زینتی در موزه‌ی ایران باستان نگهداری می‌شود.
انوع کلاه: ایرانیان از دیرباز کلاه‌های گوناگونی می‌پوشیدند که نشان‌دهنده‌ی موقعیت اجتماعی آنان بود. کلاه پاپ‌ها و حتی تاج برخی از پادشاهان قدیم اروپا، برگرفته از کلاه و تاج‌ پادشاهان ایران است.
چکمه : پوشیدن چکمه‌های چرمی از زمان هخامنشیان مرسوم بود و حتی ژوستی‌نین، امپراتور روم شرقی، چکمه‌های ایرانی می‌پوشید.
شال: هنوز هم در زبان انگلیسی به همین نام خوانده می‌شود (shawl) و نوع مردانه و زنانه‌ی آن هر دو نوآوری ایرانی هستند.

 

تابلو تاریخی

آن سه خرمند: طرحی از سه مغ زردشتی که برای شست‌ و شو و معطر کردن عیسی مسیح(ع) دعوت شده یودند. این تصویر موراییک، بر دیوار کلیسای سنت اپالینار در شهر راون ایتالیا نقش بسته است.

 

پژوهشی در مورد کوه باستانی پردیس از پویا منصفی

نام این کوه باستانی پردیس یا پَدری یا کوه پردیس (padri)، کوهی است در حومهٔ شهرستان جم از توابع استان بوشهر که در نیمه‌راه سیراف به جم  و در نیمه های راه بندر کنگان به فیروز آباد شیراز قرار دارد .

قبل از هر چیزی لازم به توضیح است که داستانها و روایتهای غیر علمی و گاها علمی در مورد این کوه و خواص درمانی ان و جادو که در مورد این کوه وجود دارد هنوز ثابت نشده است  و بعضا ارزش علمی و باستان شناسی ندارد اما قابل توجه و جالب است.

قله این کوه ( گفته می شود) نزدیک ترین نقطه فلات ایران به خورشید است، چون بالاترین ارتفاع در نزدیکی خط استوا است.

مغناطیس فوق العاده قوی کوه در جهان زبانزد است و اگر در فاصله ۵۰ تا ۱۰۰ متری کوه یعنی تقریبا انتهایی ترین نقطه مشخص آسفالت با ماشین توقف کنید و ترمز دستی را بخوابانید، ماشین به جای سر پائینی به نرمی به سمت کوه کشیده می شود که البته همین مغناطیس برای رانندگان نا آشنا بسیار دردسر ساز بوده و تاکنون تعداد زیادی از خودروها بی اختیار با کوه تصادف کرداند. 

پوزپَدری در جم از نقاط دیدنی جغرافیای تاریخی ایران می‌باشد. پدری احتمالاً از کلمهٔ پَد + ری یا پادری به‌معنای محافظ شهر سلطنتی می‌باشد. پاد حفاظت‌کننده و ری و راگا و راگس نیز شهر سلطنتی معنا می‌دهد. از جمله نام‌های زیبای دیگرِ کوه‌های جم می‌توان به تل چگاسه اشاره کرد که امروزه بام جم خوانده می‌شود. گاث یا گات یا گاثه در ادبیات کهن ایرانی به‌معنای سرود می‌باشد. گاس همان لغت پهلوی «گاه» است که به سین ختم می‌شده به‌معنی تخت و سریر، و مراد «مملکت السّریر» است که دولتی مستقل بود و در قفقاز شمالی و مقابلهٔ آن با «زنگ» و مترادف بودن با روم مناسب است. در پارسی باستان گاثو به‌معنی جا و مکان و تخت آمده، در اوستا گاتو به‌معنی جا و تخت، در پهلوی گاس، در هندی باستان (سنسکریت) گاتو آمده‌است. ذیل «گاه» با این همه به گمان نگارنده چگاثه از چکاد یا چکاث و چگاث و چگاس ساخته شده‌است به‌معنای قله یا بلندی و تَل نیز به‌معنای تپه می‌باشد و روی‌هم‌رفته تل چگاسه به‌معنای تپهٔ بلند است

تحقیقات باستان شناسی

پژوهش‌ها نشان می‌دهد در کوه‌های مشرف بر ناحیهٔ جم، دیوارهای صیقل‌زده‌شدهٔ بزرگی در نقاط گوناگون با زاویه‌هایی خاص وجود دارد که افسانه‌ها و روایات قومیِ جم در لهجهٔ محلی آن را «چرم آینه» می‌خوانند. به گفتهٔ بزرگ‌سالان ناحیهٔ جم، آن‌ها قطعه‌های کوچکی از شیشهٔ سیاه را در زیر این «چرم آینه»ها می‌یافته‌اند که فرضیهٔ پادشاهیِ جم در این ناحیه را قوی‌تر می‌کند.

مجسمه‌های «جمشید جم» و «غار آدم» در نزدیکی کوه پَدری، به‌دلیل فعالیت‌های شرکت‌های نفتی و گازی در عسلویه در معرض خطر قرار دارند.

هرچند که پیشینهٔ روستاهای چاهه و دره پلنگی، که در شمال کوه قرار دارند، به‌درستی روشن نیست، ولی نشانه‌هایی از غارنشینی و وجود فسیل‌هایبسیار قدیمی در منطقه دیده شده‌است.

جغرافیا

این منطقه با قرارگیری در ارتفاع ۷۰۰متری از سطح دریا و در نزدیکی خلیج فارس، آب‌وهوای مطلوبی جهت پرورش گیاهان و درختان فراهم آورده‌است. اختلاف دمای هوا با کنار ساحل خلیج فارس، که در برخی از روزهای سال تا ۱۰ درج‌ سانتیگراد می‌رسد، و همچنین رطوبت ملایم آن، این منطقه را به یکی از خوش‌آب‌وهواترین مناطق جنوب ایران تبدیل کرده‌است.

نکات قابل توجهی  دیگری که در این کوه باستانی وجود دارد :

1. برخی می گویند قله این کوه نزدیک ترین نقطه زمین  !!  یا فلات ایران به خورشید است چون بالاترین ارتفاع در نزدیکی خط استواست . البته هنوز  ثابت نشده است 

2. بقایای آتشکده  باستانی که در قله کوه  مشاهده می شود - که البته هنوز مورد تحقیق باستانشناسان قرار نگرفته است . داستانهایی نیز در مورد غسل دادن پادشاه کیانیان جمشید جم در مورد ان ذکر می شود که هنوز در علم باستانشناسی اثبات نشده است.

3. مغناطیس فوق العاده قوی کوه  زبانزد است و اگر در فاصله 50 تا 100 متری کوه یعنی تقریبا انتهایی ترین نقطه مشخص اسفالت با ماشین توقف کنی و ترمز دستی را بخوابانید ، ماشین بجای سر پائینی به نرمی بهسمت کوه کشیده می شود که البته همین مغناطیس برای رانندگان نا آشنا بسیار دردسر ساز بوده و تا کنون تعداد زیادی از خودروها بی اختیار با کوه تصادف کرده اند .

4. پوشش گیاهی منطقه نوعی خار بیابانی گرمسیری منحصر به فرد است که خواص دارویی فراوان دارد و عسلحاصله از منطقه تماما" پیشخرید چند کارخانه داروسازی بزرگ جهان است یکی از ترکیبات اصلی مسکن Advilکه یکی از بهترین قرصهای شناخته شده برای ناراحتی های اعصاب و دردهای میگرنی است از همین عسل تهیه می شود .

5. این منطقه خرمای ویژه نیز تولید می کند که به نام خرمای خصه معروف است و کاملا در شیره خود غرق می شود یعنی یک کاسه آن ظرف سه ساعت پر از شیره می شود و اندازه این خرما اندازه آلبالو بود و به جهت همانخواص دارویی منطقه تماما" برای ساخت قندهای رژیمی برای بیماران دیابتی صادر می شود،  نکته جالب دیگر رویش درخت زیتون در دامنه شمالی کوه حد فاصل شهرستان جم تا روستاهای چاهه و دره پلنگی می باشد که در آب و هوای آن منطقه بسیار بعید می نمود .

فعلا" سندی برای قدمت چاهه و دره پلنگی وجود ندارد ولی علائم مشهودی از غار نشینی مشاهده ، و فسیل هایمختلفی در این منطقه به وفور پیدا شده است .

6. در لایه های زیرین این کوه معدن عظیمی از آب خنک و فوق العاده سالم وجود دارد ، آن هم در اطراف عسلویه !

مردم چاهه و جم ، کوه پردیس را فوق العاده مقدس و محترم می شمارند ، و به استناد علائم موجود در آتشکده احتمالایکی از اولین مکانهایی بوده که نفت در آن سوزانده شده است .

با افتتاح جاده فیروز آباد به عسلویه توسط پتروشیمی ، رفتن به این منطقه خیلی میسر تر و راحت تر شده است . پتروشیمی با تاسیس سه شهرک بزرگ در این منطقه اقدام به تاسیس فرودگاه جم نموده و چهارشنبه هر هفته یک پرواز به مقصد جم انجام می شود که امکان بسیار خوبی برای سفر به این منطقه اعجاب انگیز است .

تحقیق و پژوهش از پویا منصفی تهرانی

بررسی نام و ریشه نگاره فروهر - پویا منصفی تهرانی

پویا منصفی باستانشناس و پژوهشگر تاریخ 

شرق شناسان اروپایی به قول استاد گرامی و مرحوم  بنده پروفسور منوچهر ستوده دزدان بی سواد شرق شناس که کوچکترین اطلاعاتی در مورد فرهنگ و اداب و عقاید مردم ایران باستان نداشتند ، وقتی به ایران آمدند و کتیبه های هخامنشی و اشکانی و ساسانی را مشاهده نمودند و بدون اطلاع از عقاید زرتشتیان مبنی بر یکتا بودن و قابل روئت نبودن خداوند ، دیدند که هر جا در این کتیبه ها نام خداوند آمده بالای آن نیز این علامت و یا نگاره قرار دارد. لذا در کتابهای خود عکس این نگاره را چاپ نموده و زیر آن نوشتند : تصویر اهورامزدا ؟؟!!!؟؟!!؟ این در حالی است که زرتشتیان نام پرودگار را اهورامزدا گفته و برای خداوند هیچ گونه تصویری قائل نیستند و آن را شرک می دانند و پروردگار هستی را یکتا می دانند.شما این اشتباهات را در کتابهای سرپرسی سایکس ، دکتر گریشمن ،دکتر ژاک دو مورگان می توانید ببینید. ضمن اینکه معنی لغت فروهر به معنای روح و روان خوب است ، همان چیزی که  فرشته به ان می گوییم . 

اهورامزا یک واژه ترکیبی هخامنشی - اوستایی  است که به معنای : دانای بزرگ همه چیز و همه کس

اما...…

نام این نگاره : فره وهر است . فره وهر به معنای ارواح پاک یا همان فرشته پاک انسان یا روح پاک است.
فره وهر ها فرشته هایی هستند که هم می توانند بصورت انسانهای زمینی با شند ویا فرستاده خداوند که برای راهنمایی انسانها می ایند و یا آمده اند.

ماه فره وردین یا فروردین در ماه های باستانی ایران  یعنی ماه فروهر ها  !  از این جهت نام گزاری شده که چون ستاره شناسان باستانی ایران توانسته بودند محاسبه کنند که درست در این زمان کره زمین به محل حرکت اولیه حرکت خود رسیده از این جهت یکسال و یک دوره چرخش آن تکمیل گردیده و نیز چون فصل زمستان که فصل مرگ و نابودی است تمام شده و سبزه ها و گیاهان جان تازه ای گرفتند و دوباره فعالیت کشاورزی و دامداری که پیشه اصلی ایرانیان طی صد ها سال بوده آغاز می شود و خداوند خیر و برکت خود را با ارواح پاک و فرشتگان ، جهت راهنمایی انسانها به زمین می فرستند از آن رو این ایام را نوروز می گفتند…. چون زمین مجددا زنده می شد و زندگی دوباره اغاز می گردید که وابسته به نور خورشید و گرما بود . نور خورشید و گرما و فصل کشاورزی برای ایرانیان باستان تنها انگیزه برای زندگی بود و معجزه خداوند برای انها بود . از این رو که زندگی ایرانیان باستان به فصل تابستان و گرما و کشاورزی و دامداری وابسته بود .

مردم ایران زمین برای پذیرایی از فرشتگان و ارواح پاگ گذشته ، خانه های خود را جاروب می کردند و لباس تمیز می پوشیدند و به دیدن افراد با تجربه و پیران دور و نزدیک می رفتند...

پس ماه فروردین ماه فروهر هاست و فروهر یا فره وهر ارواح پاک گذشتگانند که برای راهنمایی ما آمده اند.

اما معانی این نگاره باستانی و عجیب چیست ؟؟

این نگاره یک نگاره و یا علامت زرتشتی نیست . بلکه صد در صد ایرانیست و زرتشتیان بخاطر معانی عرفانی این نگاره که تماما" بر اساس عقاید زرتشت بزرگ بوده و یاد آور تمدن عظیم و فرهنگ بالای ایرانیان است ، آن را نکو می دارند و از آن استفاده می نمایند. این علامت به اشکال مختلف حتی قبل از زمان زرتشت در نزد ایرانیان که آئین مهر و میترا داشتند رواج داشته و در آثار بدست آمده از مناطق سکونت ایلامی ها و مادها مانند همدان و شوش دانیال مشهود و مشخص است .

معنی بخش شماره 1 : قرار دادن چهره یک پیرمرد سالخورده در این نگاره اشاره به شخص نیکوکاری و یکتا پرستی دارد که رفتار و ظاهر مرتب وپسندیده اش سرمشق و الگوی دیگر مردمان بوده است
و دیگران تجربیات وی را ارج می نهادند


معنی بخش 2 : دست راست نگاره به سوی آسمان دراز شده است که این اشاره به ستایش "دادار هستی اورمزد" خدای واحد ایرانیان دارد که زرتشت در 4000 سال پیش آنرا به جهان هدیه نمود

معنی بخش 3 : چنبره ای ( حلقه ای ) دردست چپ نگاره وجود دارد که نشان از عهد و پیمانی است که بین انسان و اهورامزدا ( خداوند )بسته میشود و انسان باید خدای واحد را ستایش کند و همیشه در همه امور وی را ناظر بر کارهای خود بداند . مورخین حلقه های ازدواجی که بین جوانان رد و بدل می شود را برگرفته شده از همین چنبره میدانند و آنرا یک سنت ایرانی میدانند که به جهان صادر شده است . زیرا زن و شوهر نیز با دادن چنبره ( حلقه ) به یکدیگر پیمانی را با هم امضا نموده اند که همیشه به یکدیگر وفادار بمانند.

معنی بخش 4 : بالهای کشیده شده در دو طرف نگاره اشاره به تندیس پرواز به سوی پیشرفت و ترقی در میان انسانهاست و در نهایت امر رسیدن به اورمزد دادار هستی خدای واحد ایرانیان است

معنی بخش 5 : سه قسمتی که روی بالها به صورت طبقه بندی شده قرار گرفته است اشاره به سه دستور جاودانه پیر خرد و دانش جهان "اشو زرتشت" دارد . که بی شک میتوان گفت تا میلیون سال دیگر تا جهان در جهان باقی باشد این سه فرمان پابرجاست و همیشه الگو و راهنمای مردمان جهان است . این سه فرمان که روی بالهای فروهر نقش بسته شده همان کردار نیک - گفتار نیک - پندار نیک ایرانیان است



معنی بخش 6 : در میان کمر پیرمرد ایرانی یک چنبره ( حلقه ) بزرگ قرار گرفته شده است که اشاره به " دایره روزگار" و جهان هستی دارد که انسان در این میان قرار گرفته است و مردمان موظف شده اند در میان این چنبره روزگار روشی را برای زندگی برگزینند که پس از مرگ روحشان شاد و قرین رحمت و آمرزش الهی قرار بگیرد

معنی بخش 7 : دو رشته از چنبره ( حلقه ) به پایین آویزان شده است که نشان از دو عنصر باستانی ایران دارد . یکی سوی راست و دیگری سوی چپ . نخست " سپنته مینو" که همان نیروی الهی اهورامزدا است و دیگری "انگره مینو" که نشان از نیروی شر و اهریمنی است . انسان در میان دو نیروی خیر و شر قرار گرفته است که با کوچکترین لرزشی به تباهی کشیده می شود و نابود خواهد شد . پس اگر از کردار نیک - گفتار نیک - پندار نیک پیروی کند همیشه نیروی سپنته مینو در کنار وی خواهد بود و او به کمال خواهد رسید و هم در این دنیا نیک زندگی خواهد کرد و هم در دنیای پسین روحش شاد و آمرزیده خواهد بود

معنی بخش 8 : انتهای لباس پیرمرد سالخورده باستانی ایران که قدمتی بیش از 4000 سال دارد به صورت سه طبقه بنا گذاشته شده است که اشاره به کردار نیک - گفتار نیک - پندار نیک دارد . پس تنها و زیباترین راه و روش نیک زندگی کردن و به کمال رسیدن از دید اشو زرتشت همین سه فرمان است . که دیده می شود امروز جهان تنها راه و روش انسان بودن را که همان پندارهای زرتشت بوده است را برای خود برگزیده است و خرافات و عقاید پوچ را به دور ریخته است .

این تنها گوشه ای از آثار نیاکان گرامی ماست که امروز وظیفه ماست از آن پاسداری کنیم

. به امید روزی که ایرانی به هویت ملی خویش بازگردد . اینجا تنها این آرزوی داریوش بزرگ که در سنگ نبشته های خود به جای گذاشته است به حقیقت می پیوندد

از مجموعه تحقیقات و مقالات پویا منصفی تهرانی

گزارشی از تپه های باستانی، سیلک یا سی ارک در کاشان - پویا منصفی تهرانی

Sialk ancient hill's

 تپه های باستانی سیلک

Sialk hill's


By pouya monsefi 

نوشتاری از پویا منصفی تهرانی

تپه های باستانی، سیلک یا سی ارگ در کاشان

is a large ancient archeological structure in Kashan, Iran. 

یکی از قدیمترین زیستگاه های بشر در ایران و قدیمی ترین زیگورات جهان
The oldest temple (zigorat) in the world

http://whc.unesco.org/


9000 years history!

!نه هزار سال تاریخ

منطقه سیلک در قلب شهر کاشان  به عنوان یکی از قدیمی ترین مراکز سکنای بشر ماقبل تاریخ در ایران شناخته شده است. تا پیش از آغاز کاوش های علمی، کسی به ارزش باستانی و اهمیت تاریخی آن پی نبرده بود. معبد باستانی این منطقه که زیگورات نامیده می شود ( در بخش شوش می توانید اطلاعات بیشتری در مورد زیگورات بدست اورید) قدیمی ترین زیگورات جهان است که حدود 6 هزار سال قدمت دارد. تاکنون تعداد زیادی زیگورات در ایران و منطقه باستانی عراق کشف شده است که زیگورات سیلک قدیمی ترین انها می باشد. تمدن منطقه یلیک بخشی از تمدن زاینده رود است که امروزه خشک شده است..

در سال 1311 هجری خورشیدی، هیاتی فرانسوی به سرپرستی دکتر گریشمن از طرف موزه لوور فرانسه، در این تپه ها به عملیات اکتشافی پرداختند و بعد از کندن کانال ها و گمانه های حفاری، نمونه ها و اشیای نفیس و نوید بخشی به دست آوردند که موجب شد تا سال 1316 خورشیدی، متناوب با این کاوش ها ادامه یابد. این منطقه مسکونی تاریخی  در جوار بقایای دریای تتیس (دریای عظیمی که تمام فلات مرکزی ایران و افغانستان را در برگرفته بوده) قرار گرفته و شاید با خشک شدن آرام دریاها و تغغیرات کره زمین  و پدید آمدن خشکی های حاصلخیز، انسان هایی را که احتمالا در ارتفاعات زندگی می کرده اند، به سمت خود کشانده است. سیلک منطقه ای بسیار کهن با قدمتی در حدود 9000 سال!

منطقه کاشان تا نزدیک قم هزاران سال پیش زیر اب دریا تتیس بوده است

سیلک شامل دو تپه شمالی و جنوبی، به فاصله 600 متری از یکدیگر و در قبرستان الف و ب می باشد. قبرستان الف با قدمت 4500 ساله در 200 متری جنوب تپه جنوبی قرار داشت که امروزه بر روی آن بلوار 24 متری کشیده شده و قبرستان ب نیز با قدمت 5000 ساله در زیر باغ ها و زمین های کشاورزی ضلع غربی تپه قرار گرفته است! .

این هیئت به سرپرستی رومن گیرشمن از نوامبر سال 1933 تا ژانویه 1938 با انجام سه فصل حفاری و کاوش در سیلک به ارزشهای والای این ناحیه پی برده و به نتایج قابل توجهی رسیدند. گزارش جامع این حفریات و تحقیقات در سال 1938 میلادی به صورت دو جلد کتاب به زبان فرانسه در پاریس منتشر شد. با انتشار این گزارش سیلک کاشان به عنوان مهد و خاستگاه یکی از کهن ترین تمدنهای بشری مطرح و نگاهها را به خود متوجه ساخت.این گزارشات امروزه به صورت یک منبع و مرجع اطلاعاتی راجع به فلات مرکزی ایران می باشدکه مورد استفاده محققین و باستان شناسان ایرانی و خارجی است. 

گریشمن ،نفر اول از سمت راست 

باستان شناسان ، ساخت سفال توسط انسان را نقطه اغاز تمدن و 

شهر نشینی انسان بر روی زمین می دانند

گیرشمن پس از انجام کاوش هایش چنین نتیجه گرفت که در محوطه سیلک،شش دوره فرهنگی متمایز را می توان مشخص کرد که از 7500 سال پیش آغاز شده و تا هزارۀ اول قبل از میلاد ادامه داشته است. 

باقیمانده زیگورات شهر باستانی سی ارک

نمایی از طرح بازسازی زیگورات شهرباستانی سی ارک

.ایرانیان 9 هزار سال است که با سفال گری اشنایی دارند

قدیمی ترین چرخ سفال گری جهان در منطقه سیلک کشف شده است. هنوز سفال گری به روش سنتی در ایران رواج دارد. شما می توانید در همدان ، روستای لاله جین مردمانی را به این شکل ببینید. از مراکز مهم سفال گری در ایران استان یزد و شهر زیبا رویایی " میبد " است . بعد از ایرانیان ، چینی ها نیز از باستانی ترین سفال گران جهان هستند

Clay pea, the world's oldest pottery 9000 years old

سفال نخودی ، قدیمی ترین سفال پخته جهان با قدمت 9000 سال

گزارش : به تازگی مردمانی با تـمدن نوسنگـی نیز در ایالت کانسوی چـین پـیدا شدند و ظروف سفالی آنهـا ویـژگـیهـایی هـمانـند ظروف سفالی شوش از لحاظ قدمت روش و فن تولید دارد شایان ذکر است که اثار بدست اماده در شهر کاشغر چین در استان سین کیانگ که بعضی اعتقاد دارند مربوط به تمدن چین است ، یا همگی ایرانی هستند و یا از تمدن ایران الهام گرفته اند.یادمان نرود که استان سین کیانگ چین حدود 500 سال بخشی از خاک ایران بوده است.

نتایج به دست آمده از کاوش ها بر روی تپه های سیلک تمدن ان را به شش دوره فرهنگی متمایز تقسیم می کند که عبارتند از:

دوره اول و دوم:

این دوره مربوط به قدیمی ترین و یا اولین ساکنان تپه شمالی است که حدود هشت تا نه هزارسال پیش شکل گرفته بود.بر اساس گزارش گیرشمن ساکنان اولیه در کلبه های موقت که آنها را با " نی " و شاخه درختان می ساختند و روی ان را با گل می پوشاندند زندگی می کردند. سپس خانه ها را با دیوار های چینه ای و در دوره دوم با خشتهای ساخته و شکل داده دست خویشتن می ساختند.و مردم ساکن تپه های شمالی ظروف سفالی بی نظیر خود را احتمالا در کوره ها ابتدای می پختند. در دوره دوم اول بر نقشهای هندسی سطوح سفالها را با نقوش گیاهی وحیوانی نیز تزیین می کردند. مردمان این دوره به شکار کشاورزی وشبانی می پرداختن و همچنین با یافتن رگهای طبیعی مس و استخراج انها را برای ساختن زیور الات کوچک بکار می بردند. مردم سیلک مردگان خود را بصورت جمع شده در حالی که سطح بدن انها را با قشر نازکی از محلول گل اخرا پوشش می دادن به همراه هدیه های به زیر کف منازل خود دفن می کردند که به اینگونه دفن ، دفن جنینی می گویند و گذشتگان ما اعتقاد داشتند انسان بعد از مرگش تولد دوباره می یابد و باید به همان شکل که به دنیا می اید به خاک سپارده شود.

دوره سوم :

در حدود 6100سال پیش ساکنان تپه های شمالی محل سکونت خود را ترک کرده واحتمالا عده ای از انها در فاصله حدود 600متری جنوب تپه های شمالی ساکن شدن(تپه جنوبی نام دارد).در این دوره خانه ها با خشتهای مستطیل شکل ساخته می شد و فرهنگ دفن مردگان به صورت دوره قبل بوده .در اواسط دوره سوم مردم از چرخهای سفال گری سود می جوستن و سفالها کوره های مخصوص که حرارت انها قابل کنترل بود پخته می شد و در تزیین انها علاوه بر نقوش قبلی از نقوش انسانی نیز استفاده می شد. تحقیقاهای گیاه شناسی نمایان گر ان است که کاشان در این دوره دارای اب وهوای معتدل بوده است. در این دوره صنعت گران سیلک روش استخراج نقره از سنگ معدن را فراگرفته و اشیاء زینتی و زیورالات را از نقره می ساختن . یکی از مهمترین پدیدهای فرهنگی اواخر دوره سوم استفاده از مهر های مسطح است .

دوره چهارم:

این دوره که از حدود 5000سال قبل اغاز شده وتا حدود 4500سال ادامه داشته به نام دوره اغاز نگارش یا اغاز دوره شهر نشینی یاد می شود. مهمترین تحول فرهنگی این دوره پیراپش خط و نگارش به صورت اولیه دانست.در این دوره از مهرهای استوانه یا سیلندری که منقوش به اشکال حیوانی یا هندسی بود استفاده می شود.که نمایان گر پیشرفت تجاری وبازرگانی در ان دوره بوده است به علت شرایط مساعد زندگی رشد جمعیت روند افزایشی به خود گرفت.

دوره ینجم :

این دوره که تاریخی در حدود 3200سال پیش دارد . مربوط به مهاجرت مهاجریم جدید اریایی نژاد به سیلک است . مهمترین فرهنگ این اقوام ساخته ظروف سفالی خاکستری رنگ است. معماری این مهاجران به روی بقایای ساختمانهای دوره قبل ساخته شد.فرهنگ خاک سپاری مردگاه دگرگون شد و این دوره اغاز استفاده از گورستانهای مجزا بود . گورستان مردم(گورستان الف) این دوره در 200متری جنوب تپه های جنوبی قرار داشت که امروزه به کلی تخریب شد است وتنها 15 قبر از مجموع این گورستان توسط کاوش گران فرانسوی مورد کاوش قرار گرفته و همچنین همچنان به دلیل اعتقاد به زندگی بعد از مرگ در کنار مردگان خود اشیاء سفالی ابزار اهنی و مهر و...قرار می دادن .

دوره ششم:

در تپه های جنوبی که بین سالهای 2800و2900سال متعلق به مردمانی بود که مردگان خود را در گورستان 250متری غرب تپه جنوبی (گورستان ب) دفن می کردن . به عقید گیرشمن انها مهاجران جدید بودن که در تپه های جنوبی ساکن شدند. در این دوره سطح کل تپه مسطح شد ودر نتیجه معماری دوره ینجم به طور کل از بین رفته. در این دوره فرهنگ خاکسپاری کمی دگرگون شد و علاوه بر عمال قبلی چاله گورها را به شکل تپه در می اوردن و برخی از این گورها با سنگهای تراش خورده و یا اجرهای بزرگ پوشانده می شود که احتمالا نمایانگر منزلت مردگان بوده است . مجموع 200قبر از این دوره توسط هئیت فرانسوی مورده کاوش قرار گرفته است. از شاخسهای دوره ششم ظروف سفلی است که کاربرده تدفینی داشته اند بعضی از این ظروف لوله دار و یا شکل حیوانات وپرندگان هستن. سطوع انها با نقوش هندسی،حیوانی و انسانی تزئین شده است.

دربیست و چهارم شهریور سال 1310 تپه های سیلک کاشان در فهرست آثار ملی ایران با شماره 38 به ثبت رسید . ناحیه سیلک (فتح یا و سکون لام در رایج ترین تلفظ) به عنوان یکی از قدیمی ترین مراکز سکنای بشر ماقبل تاریخ در ایران شناخته شده است. تا پیش از آغاز کاوش های علمی، کسی به ارزش باستانی و اهمیت تاریخی آن پی نبرده بود.

نقاشی بازسازی شده شهر سیلک در دوران باستان

 Old City silk painting restored

    

سرچشمه گفتار :

کتاب دو جلدی تپه های سیلک پروفسور رومان گریشمن باستان شناس فرانسوی و ریئس سابق موزه و مرکز تحقیقاتی لوور پاریس

دانشنامه آزاد ویکی پدیا

آنوبانینی (سایت جامع گردشگری ایران)
وب سایت رسمی پایگاه میراث فرهنگی سیلک
وب سایت آقای افشین معماریان
گریشمن در کتاب «به جستجوی سیلک» صفحه 72 جلد دوم هنر 

تلاشهای دکتر ملک شهمیرزادی باستان شناس ایرانی و انتشار نتایج طرح به صورت پنج جلد کتاب موجب شد تا بار دیگر نگاهها به سوی سیلک جلب شود . این کتابها که با عناوینی چون نقره کاران سیلک ، سفالکاران سیلک ، شکارگران سیلک ، نساجان سیلک و زیگورات سیلک منتشر شدند ابعاد تازه ای از تمدن ساکنان سیلک را به محققین و باستان شناسان معرفی نمود . ارائه فرضیه زیگورات بودن تپه ها از سوی جناب دکتر نیز عامل مهمی در افزودن اهمیت سیلک شد . 

سفال گری ، این یادگار دیرینه گذشتگان را فراموش نکنیم

این کتاب در ایران موجود است

Sialk ancient hill's

Sialk hill's

is a large ancient archeological structure in Kashan, Iran. 

by: pouya monsefi tehrani - iranian archaeologist 

It is claimed to be the world's oldest ziggurat, dating to the 6th millennium BC, tucked away in the suburbs of the city of Kashan, in central Iran, close to Fin Garden. 

The culture that inhabited this area has been linked to the Zayandeh Rud Civilization.

This region remains in the vicinity of the ancient Tethys Sea (ocean, all the central plateau of Iran and Afghanistan have taken on) were dry and calm sea, with perhaps eight thousand years ago and the rise of fertile land, human beings that probably Heights are living, has brought to his side.

In 1311 Politics, a French delegation headed by the doctor Grishman Louvre in France, the hills began to reconnoitre

Silk two hills north and south, 600 meters away from each other and in the cemetery and B are. A 4500-year-old cemetery on a hill 200 meters south of the South were now on the Boulevard 24 meters drawn and the old cemetery B in 5000 following years of gardens and agricultural land west side of the hill has been!

The committee to oversee Roman Ghirshman from November 1933 to January 1938 with three seasons to do drilling and exploration in the area, Silk to the values of realized and reached considerable results. Comprehensive report on the excavations and research in 1938, two books were published in French in Paris. Silk Kashan with the publication of this report as the cradle and origin of the most ancient human civilizations raised and looking to understand their construction. Today, these reports as a resource and reference information about the Central Plateau of Iran used Bashdkh Iranian scholars and archaeologists and foreign.

Ghirshman After exploring its area concluded that Silk, six distinct cultural periods can be revealed that from 7500 years ago and started up the first millennium BC has continued.

Double Necropolis

What remains of this 6000-year-old ziggurat is not in a favorable condition like many other ancient ruins in Iran[3]. At the site, there are actually two structures (necropolis) at Sialk situated several hundred feet from each other. The three platforms of the larger ziggurat however still remain in place. Not much remains of the smaller structure. The Louvre has also excavated a cemetery near the structures that have been dated as far back as 7500years. 

Sialk is one of four ziggurats built by the Elamite civilization. The other three are: Choqa Zanbil (1250 BC), Susa ziggurat (1800 BC), and Haft Teppeh [5] (1375 BC), all in Khuzestan. The Ziggurat at Ur was rebuilt by Saddam Hussein with bricks stamped with his name. Sialk is the 32nd and most recent ziggurat to be discovered. 

"Teppe Sialk" (In Persian, Tappe means "hill" or "mound") was first excavated by a team of European archeologists headed by Roman Ghirshman in the 1930s. His extensive studies were followed by D.E.McCown, Y. Majidzadeh, P. Amieh, up until the 1970s, and recently reviewed by Iran's Cultural Heritage Organization in 2002 (led by Shah-mirzadi, PhD, U of Penn). But like the thousands of other Iranian historical ruins, the treasures excavated here eventually found their way to museums such as The Louvre, The British Museum, The Metropolitan Museum of Art in New York, and private collectors. 

The Sialk ziggurat has 3 platforms, and although the ziggurat itself was built in 2900 BC, it still predates Urnamu's Ziggurat at Ur, which was built in 2100 BC. However, the earliest archeological remains of the north mound date back to the middle of the 6th millennium BC, i.e. about 7500 years ago. A joint study between Iran's Cultural Heritage Organization, The Louvre, and Institute Francais de Recherche en Iran also verifies the oldest settlements in Sialk to date back to 5500 BC.

9,000 yr old mysterious burial ritual

 discovered in Iran

An ancient skeleton discovered at the Sialk site

As reported by the Discoveryon academic website on May 18, 2009, archeologists at Iran’s Sialk Mound recently discovered a mysterious burial ritual dated to approximately 9,000 years ago. Sialk is located in the center of Iran.

Iran’s Press TV reported on May 11, 2009 that an Iranian-Polish archeological team have come upon a fascinating discovery at Sialk: a mysterious burial ritual.

Hassan Fazeli (the director of Iran’s Archeology Research Center) has stated:

“In this 9,000-year-old practice, four bodies were burned at a heat of 400 to 700 degrees. The ash and remains of the bodies were then buried in a jar…Traces of red petals were found in the jar. Archeologists believe red flowers signified life and eternity in ancient Persia…A burial ritual encompassing burning has never been observed in Iran…It makes the rare discovery of great importance“

The recent exciting discoveries have resulted in the convergence of a larger archaeological team at the site. These include archaeologists not just from Iran but France, Italy, England and Germany. This new team has been examining the northern mound at the site for a week.

Pottery has human civilization on Earth

"The taste and talent of this people can be seen through the designs of their earthen wares", R. Ghirshman

The history of the art of pottery in Iran goes back into ancient time. When agriculture came into existence and cultivation started on Iran's plateau by me primitive races of this land, people made utensils of killed clay in order to meet their needs. 

Fingerprints of primitive natives of Iran can be seen on these earthenware. The first earthenware were two kinds, black utensils and red ones, both of these had very simple construction. 

Gradually, simple earthenware, were being deco rated by geometric designs. Studying these designs shows us that Iranians were very skillful in making designed earthenware and represented these designs in a very lively and beautiful manner. Iran could be called the main birth place of designed 

earthenware utensils. Designing earthenware in Iran started about 4 thousand years BC 

One of the oldest known dwelling places of Mian on the plain is "Sialk Hill" in south of Kashan. The board of archaeologists of "Louvre Museum" have found many earthen utensils through the excavation of this hill. In the earthens, found in Sialk, there are,snakes, wild goats and horses as 

Sialk painted pottery well as geometric designs on these earthenware. 

The sun and horse are the symbol of Indo-European tribes. The other designs found on Sialk's earthens are simple lines curved lines, intersecting lines, plants and flowers and simple geometric designs. The earthen works of Sialk belong to 10th up to 9th century BC 

More earthenware than any other thing were found in Sialk graves and these made a lot of information accessible. Everything in these earthens, the strength of their paste, kilning temperature, enameled color surface, designs and styles which have symbolic values are novel, each sign symbolized a man, some of these earthens were used in shrouding and burial ceremonies. There are images of a hunter, warrior and a roaring lion, painting on two pieces of engraved earthenware belonged to Sialk. In addition to these some "Plytons" were found in the form of animals and specially birds, among the earthen utensils of Sialk. 

9 thousand years of Iranian pottery that are familiar.
World's oldest pottery wheel in silk have been discovered. After the Persians, the ancient Chinese as well as expensive ceramics and old world

In "Khuzestan Plain" in Shush, French archaeologists excavated more than 83 hills belonging to prehistory during the years 190 up to 1946, and found varieties of earthen works. D. Macconn the chief of the board of excavation in Shush studied these works in the art of pottery point of view. 

Among the explored earthenware in Shush there are gray earthenware, designed by images of birds, sea beasts, wild goats humped cows and geometric images. The dwellers in Shush inspired their designs through nature. The artists engraved their supposed designs on earthenware, then colored the trenches red and white. Earthenware of Shush are very valuable artistically and are elegant. They are made of fine clay. 

Clay pea, the world's oldest pottery 9000 years old

سفال نخودی ، قدیمی ترین سفال پخته جهان با قدمت 9000 سال

Dr. E. Smith famous archaeologist discovered valuable earthen objects in two years of excavations done in Tepe Hisar" of "Damghan". They belong to the beginning of four and second centuries BC.

The earthenware discovered at the lower part of the hill were made of red clay, all hand made but the earthens which belonged to the beginning of the second thousand year BC were made by using the pottery rotating machine, these earthens are brown and buff in color, different kinds of decanters, vases and chalices provided with a stand in these excavations were found, which have an importance in prehistoric art of pottery of Iran. The designs on these utensils are in two forms, superficial and engraved. Perfect earthen utensils belonging to the first thousand year BC made by "Hasanlu" civilization in Azarbaijan were also found. These earthens are the works of artists of "Mannai" tribes. Earthen piped containers are the most interesting containers of this prehistoric region. Potter artists made the handle of these containers in different forms like the head of a ram, goat or foxes, some earthen tripods in Hasanlu graves were found which have been used for putting pots on them. Some of the earthen tripods are engraved. "Hasanlu" earthens are gray, red and yellow in color. These earthens were used in shrouding and burial ceremonies of the dead. The human or animal who was buried in that ceremony, was represented as a statue or an engraved earthenware. "Hasanlu's" earthenware completely look like "Khoorvin" earthenware. 

Sialk, and the entire area around it, is thought to have first originated as a result of the pristine large water sources nearby that still run today. The Cheshmeh ye Soleiman (or "Solomon's Spring") has been bringing water to this area from nearby mountains for thousands of years. The Fin garden, built to its present form in the 1600s is a popular tourist attraction today. It is here where Persian Kings of the Safavid dynasty would spend their vacations away from their capital cities. It is also here where, Piruz (Abu-Lu'lu'ah), the Iranian assassin of Islam's second Caliph is buried. 

 Old City silk painting restored

  

تمدن چند هزار ساله شوش در استان خوزستان

شوش به زبان ایلامی باستان یعنی خوب

و شوشتر که در همسایگی این شهر باستانی قرار دارد یعنی خوبتر

 پژوهشهای پویا منصفی تهرانی باستانشناس ایرانی

شهر باستانی شوش که در انگلیسی به سوزا مشهور است در استان زیبای خوزستان به تائید دانشمندانی چون پروفسور گریشمن ، دکتر مورگان ، مادام دیالا فوا و پروفسور پوپ و جمع زیادی از باستان شناسان دوران نوین ، از کهن ترین شهرهای جهان  است  که حدود 5 تا 8 هزار سال پیش از میلاد به عنوان کانون مذهبی و اجتماعی و محلی برای سکونت قدیمی ترین دولت شهر و امپراطوری ایران باستان یعنی ایلامی ها و ساکنان دشت خوزستان بنیاد نهاده شد . 

هنگامی که نخستین گروه¬های اقوام مهاجر ایرانی دسته دسته پای در خاک ایران می‌گذاشتند، امپراتوری ایلام در دشت خوزستان که حوالی 2500 پیش از میلاد پایه‌گذاری شده بود، به دوره¬ی طلایی خود دست یافته بود. ایلامی ها 100 سال در ایران حکومت کردند و دانش و اختراعات خود را به جهانیان صادر کردند.شهر باستانی شوش در مجموعة میراث فرهنگی ایران و جهان از جایگاه ویژه¬ای برخوردار است. 150 سال پیشینة فعالیتهای باستان¬شناسی در شوش آن را در زمرة نخستین نقاط کاوش شده در خاورمیانه و جهان قرار داده، و حجم عظیمی از غارت اشیاء و اموال فرهنگی آن توسط خارجی¬ها همواره یادآور یک دورة غفلت سیاسی-فرهنگی مردم ایران در تاریخ¬شان محسوب می¬شود. 

  بقایای دیوارهای کاخ شوش در موزه لور

                             

انتظار می¬رود با چنین مجموعة بی نظیری از میراثِ فرهنگِ بشری که شامل آثار و نشانه¬های تمدنی پیش  از تاریخی، ایلامی، هخامنشی، اشکانی، ساسانی و دوره¬های مختلف اسلامی و همچنین حضور ادیان جهانی زرتشتی و یهودی، مسیحی و اسلامی است، به طور مسوولانه¬ای رفتار شود. پرسش این است که چرا تاکنون این مجموعة عظیمِ تاریخِ بشری در فهرست آثار جهانی به ثبت نرسیده و حتی پرونده¬ای هم برای ثبت آن آماده نشده است؟ چرا در نهایتِ بی¬مبالاتی اقدام به صدور مجوز برای ساخت دو هتل در عرصه این مجموعه باستانی شد، در حالی که این هتل¬ها می¬توانند با 1 کیلومتر فاصله در خارج از عرصة باستانی شهر ساخته شوند؟ پاسخ سازمان میراث فرهنگی برای تعلل در تهیة پروندة ثبت جهانی مجموعة باستانی شوش که از نخستین کانون¬های شکل¬گیری شهرنشینی و ابداع خط در جهان بوده است، چیست؟ 

تندیس طلایی متعلق به شهر شوش، ساخت 3400 سال پیش

تاریخ ایلام به سه دوره¬ی ایلام قدیم، میانه و جدید تقسیم می‌شود. در سال¬های پایانی قرن نهم پیش از میلاد (814 پیش از میلاد) تاریخ ایلام وارد دوره¬ی جدید می‌شود و شاهان چندی زمام قدرت را به دست می‌گیرند ولی در کمتر از دو سده، آرام آرام راه زوال می‌پیماید و سرانجام امپراتوری قدرتمند عیلام به دست «آشور بانیپال» شاه خونخوار آشور (631 ـ 668 پیش از میلاد) منقرض می‌گردد.

مجسمه مردی در حال نواختن سازی شبیه به تار ؟!؟!

قابل توجه کسانی که یونان را مهد موسیقی می دانند..
این مجسمه در موزه هفت تپه قرار دارد و متعلق به تمدن ایلام است و 4 هزار سال قدمت دارد




ایلامیان سهم بزرگی درشکل‌گیری فرهنگ و تمدن ایرانی دارند. آنان پایه‌گذاران حکومت مستقل و فراگیر و بانیان ورود ایران به «عصر تاریخی» بودند.

فرتور روبرو ، زنی در حال نخ ریسی در 3هزار سال پیش 


پیشینه نخ ریسی و نساجی و پارچه بافی در ایران به 4 هزار سال می رسد.

این سنگ نگاره در شوش پیدا شده و در موزه لور نگهداری می شود



نخستین کسی که ویرانه های شوش باستان را باز شناختند بنجامین بن جناح ، خاخام کلیمی بود که بین سالهای 1163 و 1173 میلادی برای بررسی وضعیت کلیمیان در ایران به سر می برد. وی هنگام زیارت دانیال نبی(ع) از تپه های باستانی شوش نیز دیدن کرد . عملیات اکتشاف باستان شناسی در شوش از سال 1850 میلادی آغاز گردید وچندین مرتبه ادامه یافت که حاصل آن کشف آثار با ارزش وشکوهمندی از تمدن وفرهنگ اقوام ایلامی،هخامنشی بوده است . از دیدنیهای این شهر می توان موزه شوش، بقایای کاخ تابستانه داریوش بزرگ . بقایا و ستونهای عظیم کاخ خشایار شاه در کنار رودخانه باستانی شائور . قلعه شوش . بقایای شهر صنعتگران متعلق به دوارن اشکانی ، بارگاه دانیال نبی(ع) ، کاخ شائور تپه باستانی آکروپل را نام برد. . 

شهر شوش در طول تاریخ چند هزار ساله خود ، بارها مورد هجوم قرار گرفت . اولین بار آشور بانی پال امپراطور آشور آن را تخریب وسپس به دست غارتگران خارجی و داخلی غارت شد . در دوران جنگ ایران و عراق نیز این شهر مدتی تا منطقه فکه نزدیک قلعه شوش بدست عراقی ها افتاد و اون شهر را به توپ بستند اما در طی عملیات فتح المبین ، سربازان ایرانی ،دلیرانه دست دشمن را از حریم مقدس این خاک کوتاه کردند .
شوش (سوزا) شهری باستانی است که در یکصد و پنجاه کیلومتری شرق رود دجله در استان خوزستان از دوران امپراتوری ایلامیان، هخامنشیان و اشکانیان واقع شده است. شوش یکی از قدیمی ترین سکونتگاههای شناخته شده در جهان است، احتمالاً به سال 4000 پیش از میلاد پایه گذاری شده، با وجود اینکه نخستین آثار یک دهکده مسکونی در آن مربوط به 8000سال پیش از میلاد هستند. 

بعضی از باستان شناسان وقتی نام قدیمی ترین شهر جهان را می شنوند فورا" با جبهه می گیرند و می گویند در چین و منطقه میان رودان نیز شهر هایی با قدمت 8 تا 10 هزار سال است.....

بله درست است ، اما منظور باستان شناسان پیدایش شهر نیست...چرا که پر واضح است که در مناطق مختلف دنیا انسان یکجا نشین و غار نشین از 10 تا 15 هزار سال پیش زندگی می کرده است...

منظور ما پیدایش دولت شهر های متمدن با تشکیلات اداری و نظامی و داشتن خط و زبان مستقل است .

یادمان نرود که یکی از قدیمی ترین خط های دنیا خط میخی ایلامی است که پدر خط میخی هخامنشی و پدر بزرگ زبان پارسی امروز است ! و نیز بدانیم که ایلامیان چنان از نظر پزشکی و علوم مختلف و استفاده از ابزار نظامی و زندگانی پیشترفته بودند که تعجب همکان را بر داشته است . دیوارهای کاخهای ایلامی و مجسمه ها و نیز ترجمه کتیبه های میخی ایلامی ما را بر ان داشته که با یک تمدن مرموز و عظیم سرکار داریم که هنوز نیمی از ان در دل خاک است و هنوز کاووش و حفاری نشده است.

انچه از کشفیات باستان شناسی مشخص شده است تپه های با ستانی شوش و مناطق اطراف آن ، ( هفت تپه ، شوشتر ، چغازنبیل ) از حدود 8 هزار سال پیش ساکنانی داشته است. اما هنوز زیگورات باستانی هفت تپه کاملا" حفاری نشده و نام اقوامی که در این منطقه قبل از ایلامی ها ساکن بودند مشخص نشده است. مهمترین اقوام متمدن جهان باستان ایلامی ها بودند که در حدود 4 هزار سال پیش در این منطقه تمدن عظیمی را برپا کردند.

نگاهی گذرا به امپراطوریهای بزرگی که در شوش تمدنهای عظیم و شگفت انگیز ایجاد کردند


ایلامی ها

در ابتدای تاریخ بشر که انسان متمدن با اختراع ذوب فلز و خط به پیشرفت چشمگیری دست یافته بود منطقه بین النهرین جایگاه ویژه ای داشت. سه تمدن مشهور در این قسمت در جوار یکدیگر می زیستند:آشوری ها ، ایلامی ها و بابلی ها . شوش پایتخت ایلام از موقعیت ممتازی برخوردار بود. ایلام در واقع تلفظ آشوری سرزمین هل تم تی به زبان ایلامی است و هل تم تی به معنای سرزمین خدایان است.دلایل اصلی پیشرفت ایلامی ها و پایتخت آنان شوش از حدود 7000 سال پیش به این شرح است:
1- دلایل ژنتیکی مبتنی بر هوش ذاتی
2- دلایل اقلیمی و مناسب بودن جلگه خوزستان برای کشاورزی و دامپروری
3- رقابت با تمدنهای مجاور خصوصا" تمدنهای میان رودان (بین النهرین)
از میان آثار باستانی شوش در دوره ایلامی پیکره خدایان جایگاه ویژه ای دارد. یک نمونه که در موزه لوور نگهداری می شود و از جنس طلاست بسیار چشمگیر است. جام معروف شوش که چند نمونه از آن در اکتشافات باستانی به دست آمده است و یک نمونه آن در موزه لوور فرانسه نگهداری می شود اثری بسیار زیبا و سمبولیک است. و نیز دیوار ها کاخ های ایلامی که همگی در موزه های اروپایی به چشم می خورد.

سرزمین ایلام در زمان پادشاه بزرگ و باستانی این قوم به نام " اون تاش گال " و همسر سیاستمدار او " ملکه ناپیراسوا " سرزمینی شگفت انگیز بود که به چند بخش مهم تقسیم می شد . 

مجسمه بدون سر ملکه ناپیراسوا همسر اونتاش گال شاه شهر اونتاشی و سازنده زیگورات چغازنبیل با قدمت ۳ هزار سال . در پایین دامن این مجسمه به خط میخی ایلامی نام وی نوشته شده و بر پیوند زناشویی و خاواده تاکید کرده است . حلقه  ازدواج جالبی  و بسیار جالب در دست چپ او دیده می شود

1. منطقه کاخها و شهر شوش .

2.منطقه زیارتی و مقدس چغارنبیل که آن معبد بزرگ را اون تاش گال پادشاه مقتدر ایلام به خدای شوش ( این شویناک ) تقدیم کرده بود و در حال حاظر یکی از قدیمی ترین معابد باستانی جهان است . 3. شهر " دوران تاشی " که در جوار شهر مقدس چغازنبیل واقع شده بود .

4. سد و سیستم آبرسانی شهر .

5.گورستان و شهر قدیمی هفت تپه .

در قسمت بعدی در مورد این مناطق که بخشی از شهر شوش به حساب می امدند توضیح خواهم داد.
شهر شوش بعد از ایلامی ها ، یکی از مهمترین پایتخت های پادشاهان و امپراطوریهای بزرگ ایران زمین بوده است که به تعدادی از انها اشاره می کنم : 

هخامنشیان در شوش

شهر شوش در همسایگی شهر انشان یعنی محل سکونت قوم پارس و محل تولد کورش بزرگ و خاندان هخامنشی بود. ضمن اینکه شهر شوش د رهمسایگی پایتخت امپراطوری هخامنشی واقع شده بود و نیز چون از دیر باز دارای آبادانی و شهرت خاصی بود مورد توجه هخامنشیان قرار گرفت و کاخ تابستانی هخامنشیان را در شوش بنا کردند..پس از سقوط ایلامی ها شوش برای مدتی اعتبار و شکوه خویش را از دست داد اما با ظهور بزرگترین سلسله تاریخ یعنی هخامنشیان و به دلیل علاقه و رابطه آنها با ایلامی ها ، شوش بار دیگر اعتبار و منزلت بسیار یافت. در این زمان شوش به مدت چهار قرن به عنوان مهمترین پایتخت هخامنشیان در جهان شناخته می شد. پادشاهان هخامنشی بناهای باشکوه بسیاری در شوش ساختند و سفرای سیاسی کشورها در شوش به دیدار شاه می رسیدند. پیوند و تعهد ملل مختلف در ساخت بناهای شوش در آثاری که به دست آمده مشهود است. 

داریوش بزرگ در کتیبه ای در شوش می گوید : "به یاری اهورامزدا کاخ با شکوه شوش را بنا کردم". 



سلوکیان و پارتیان در شوش

پس از روی کار آمدن سلوکیان شوش به عنوان یک مرکز تجاری ، به صورت تقریبا" مستقلی اداره می شد. چنین وضعیتی تقریبا" تا پایان دوره اشکانی حاکم بود. از معدود آثار مکتوبی که از سلوکیان به دست آمده ، کتیبه هایی است که در شوش یافت شده است. سلوکیان برای ایجاد ارتباط تجاری قوی تر میان شوش و سرزمین های دیگر اقدام به کانال کشی رودخانه کارون(ائولایوس) نمودند. و بدین ترتیب ادویه و کالا از هند و عربستان از طریق دریا در بازار شوش تجارت می شد. سکه های یافت شده در شوش حقایق زیادی از دوره سلوکیه و اشکانی روشن ساخته است. در دوره پارتیان شوش متاثر از کشمکش ایران و روم بود و یونانیان به همراه بقایای ایلامی و یهودی و سایر ملل ساکن در شوش اکنون قسمتی از کشور پهناور اشکانی بودند.



ساسانیان در شوش

در دوره ساسانیان شوش به همراه شوشتر و جندی شاپور به عنوان مراکز اقتصادی تولید و صادرات ابریشم به اقصی نقاط جهان مطرح بودند. 

(جندی شاپور مکانی باشکوه و بزرگی در نزدیکی شهر دزفول در 30 کیلومتری شهر شوش بود که مرکز فرهنگی دربار ساسانی به حساب می امد . یکی از شگفتیهای این منطقه دانشگاه گندی شاپور بود که در 1800 سال پیش در ان برای فرزندان اشراف و طبقه درباریان کلاسهای ستاره شناسی ، علوم پزشکی تدریس می شد وتعدادی از فلاسفه در آن دروس فلسفه یونانی را تدریس می کردند و در بخشی نیز موبدان به تدریس علوم مذهبی دین زرتشت اشتغال داشتند و پادشاهان بزرگ فرزندان خود را برای گذراندن تحصیلات به این دانشگاه اعزام می کردند . این مکان کتابخانه ای داشت که در تاریخ طبری به ان اشاره شده که بخش عظیمی از ان در حمله اعراب سوزانده شد ..منابع : تاریخ طبری و کتاب دو قرن سکوت دکتر زرین کوب ) 


در ابتدای دوره ساسانی و اواخر پادشاهی شاپور دوم شورش و نافرمانی بوجود آمده در شوش بوسیله حمله شاپور با فیل فرو نشست و شهر به ویرانه ای مبدل شد که آثار آن هنوز در شوش وجود دارد. پس از این حادثه شهر شوش به "ایران خره شاپور "به معنی شکوه ایران به دست شاپور تغییر نام داد و در شمال شهر شوش شهر "کرخادی لادان" ساخته شد که بعدها به " ایران آسان کر کواد " به معنی کواد ایران را آرام ساخت تغییر نام داد. در این زمان پس از شکست روم از ایران و انتقال اسرای رومی به شمال خوزستان این منطقه تحت تاثیر حضور آنان قرار گرفت. با نفوذ مسیحیت شوش به قسمتی از نواحی اسقفی قرار گرفت. با ظهور مانی و آیین او تمام منطقه غرب و شرق تحت تاثیر آیین او قرار گرفت و در نهایت مانی در زمان بهرام یکم و با فشار موبدان در زندان بیلاباد (گندی شاپور) از توابع شوش کشته شد. 

ساختمانهای وابسته به شهر باستانی شوش 

زیگورات چغازنبیل 

مادر معابد ایران

( یکی از قدیمی ترین نیایشگاه های باستانی جهان )

در 45 کیلومتری جنوب شرقی شهر شوش یکی از اعجب انگیزترین آثار باستانی جهان متعلق به 3200 سال پیش مشهور به زیگورات چغازنبیل وجود دارد . زیگورات  به ساختمان طبقاتی گفته می شود که در دوران باستان به عنوان معبد و نیایشگاه استفاده می شده است. این معبد ایلامی که به دستور پادشاه نیرومند ایلامی  " اون تاش گال  "  در سال 1250 قبل از میلاد ساخته شد ه است . این بنا با ابعاد 105*105 متر وارتفاع 53 متر( در گذشته 52 متر ارتفاع داشته است واکنون 25 متر از آن باقی است) از بزرگترین زیگوراتهای جهان محسوب می شود . عملیات باستان شناسی در این بنا از حدود سال 1325 خورشیدی آغاز گردید وتا سال 1341 ادامه داشت . چغازنبیل به بنای زیگورات محدود نمی شود بلکه مشتمل به حصاری است که به حول یک مجموعه گرد آمده است . محوطه مقدس چغازنبیل از طریق هفت دروازه با محیط اطراف ارتباط دارد . در درون این مجموعه سه معبد با حیاطهای سنگ فرش وانبارهای متعدد آلات وادوات جنگی قرار دارد .

زیگورات چیست؟

زیگورات  ها اصولا" معابد و نیایشگاه های باستانی هستند. واژه زیگورات یک واژه ایلامی است به معنای به سوی اسمان یا به سوی خدا . طبقه طبقه بودن این ساختمان همین موضوع و معنای اون را نشان می دهد. معمولا" در طبقه اخر این معبد نمادی از خداوند و یا رب النوع قرار می گرفت. اما واژه چغا در زبان محلی هوزی ( در خوزستان باستان رواج داشته است ) به معنی " تپه " است و زنبیل هم به معنای " دستی " یعنی تپه دستی...یا تپه خاکی که با دست ساخته شده باشد. چون زیگورات شهر شوش بر فراز تپه ای خاکی قرار دارد.
زیگورات معماری مذهبی ،ویژه شهرهای عمده بین النهرین(عراق کنونی) و ایران بوده است که بصورت برج مطبق هرمی شکل بنا میشد. ساخت زیگوراتها از 4200 تا 2500 سال پیش متداول بوده است .

زیگورات بنای خشتی تو پر فاقد فضاهای داخلی است که سطح خارجی آن دارای پوششی از آجر است. ابعاد قاعده زیگوراتها مربع و یا مستطیل و اندازه آنها بین 50 در50 یا 40 در 50 متر متغیر است. از نظر موقعیت جغرافیایی تا قبل از کشف زیگورات سیلک بین سومر بابل آشور و جنوب غربی ایران توزیع شده اند.برای نخستین بار در فلات مرکزی ایران نیز از بقایای زیگوراتی در سیلک کاشان خاک برداری شده است. تاکنون هیچ یک از زیگوراتهای شناسایی شده بطور سالم و کامل باقی نمانده است و لذا ارتفاع اصلی آنها مشخص نشده است.انچه از نقشه های معماری چغازنبیل مشخص است دارای 5 طبقه  بوده است. دست رسی به فوقانی ترین طبقه زیگورات بوسیله پله کان و یا راه شیب دار صورت می گرفت. فضاهای اطراف زیگورات ها را با درختکاری و یا مرغ فضاسازی میکردند.

ترجمه خط  عکس زیر و نوشتاری که بر روی اجرهای دیوارهای زیگورات چغازنبیل به خط میخی ایلامی نوشته شده است به این شرح است :

من اونتاش گال: آجرهای طلائی را حکاکی کردم. من در اینجا این مأوا را برای خدایان گال و ابنشوشیناک برپا کردم و این مکان مقدس را هدیه کردم. باشد که کارهای من که هدیه‌ای است برای خدایان گال و اینشوشیانک پذیرفته شود

از 32 زیگوراتی که تاکنون در ایران و عراق بر اساس متون تاریخی  و بر اساس کشفیات باستان شناسی ،شناسایی شده اند 5 زیگورات در ایران و 27 زیگورات در عراق قرار دارند که زیگورات سیلک در کاشان کهن ترین آنهاست.

  تاریخچه کامل زیگورات و نیایشگاه چغازنبیل 

تجلی فرهنگ معماری ایلامی در زیگورات چغازنبیل

بین سالهای 1340 تا 1275 قبل از میلاد اونتاش گال, پادشاه دوره عیلام میانه, شهری به نام "دور اونتاش" احداث کرد که 3 حصار داشت و معبد چغازنبیل در مرکز حصار اوا آن بنا نهاده شد. ابعاد معبد اصلی صدو پنج متر در صد و پنج متر و ارتفاع 8 متردر نظر گرفته شد ولی بعد از ساختن هر 5 طبقه معبد, ارتفاع آن به 52 متر رسید و به زیگورات تغییر نام یافت.در حال حاضر از آن زیارتگاه بزرگ تنها 25 متر باقی مانده است. گرچه هنوز هم پس از گذشتن 3500 سال از عمر این بنا باشکوه به نظرمیرسد و از عظمت خاصی به عنوان اولین آسمان خراش دنیا برخوردار است.

چغازنبیل» که نام باستانی این بنا است، واژه‌ای محلی و مرکب از دو واژه «چُغا» (در زبان لری به معنی «تپه») و زنبیل (به معنی «سبد») است که اشاره‌ای است به مکان معبد که تپه بوده و آن را به زنبیل واژگون تشبیه می‌کردند. این مکان نزد باستان‌شناسان به «دور-اونتَش» معروف است که به معنای «دژِ اونتش»» است.

اونتاش گال یگانه پادشاه تاثیرگذار در ساخت معبد چغازنبیل است که این امر با توجه به 6500 آجر کتیبه دار مکشوفه از چغازنبیل استنباط می شود.(در میان انبوه آجرها هیچ آجری یافت نشده است که نامی غیر از اونتاش گال داشته باشد.)

سیستم تصویه خانه شهر اونتاش گال برای تصویه اب قابل نوشیدن شهر در ۳ هزار سال پیش !!!!

آرامگاه دانیال پیامبر

دانیال یکی از پیامبران بنی اسرائیل (قرن هفتم قبل از میلاد) است . دانیال به زبان های عبری مفهوم (خدا حاکم من است) را دارد . در سال 655 قبل از میلاد وی را به دربار «نبوکد نصر» پادشاه بابل به اسارت بردند . وی در آنجا به علوم کلدانیان وزبان مقدس واقف گردید ودر حکمت از آنان پیشی گرفت . اولین واقعه ای که سبب نفوذ دانیال پیامبر گردید تعبیر خواب نبوکد نصر بود . بدین گونه پیغمبری خود را آشکار نمود ومورد توجه آن پادشاه قرار گرفت . وی به همراه عده ای از قوم یهود به ایران مهاجرت نمود ودر شوش ساکن شد ودر آنجا وفات یافت . آرامگاه دانیال پیامبر در ساحل شرقی رودخانه شاوور و روبروی تپه ارگ قرار دارد . بنای زیارتگاه شامل دوحیاط است . بر روی گنبد مخروطی – پله ای قرار دارد که نوع رایج گنبدهای منطقه است . کتابی را در زمینه تعبیر خواب به این بزرگوار نسبت می دهند که بسیار مشهور است. متاسفانه با تازگی نام کورش بزرگ از روی سنگ قبر و زریح این پیامبر حذف شده است؟؟!؟

کاخ آپادانای داریوش بزرگ در شوش

( کاخ تابستانی پادشاهان هخامنشی)

بقایای فعلی کاخ اپادانای داریوش هخامنشی 

محوطه باستانی شوش در شهر شوش، محوطه وسیعی را در برمی‌گیرد، که بناها و سازه‌های معماری بسیار متنوعی پیش از تاریخ تا دوران اسلامی را در خود جای داده است. کاخ «آپادانا» یکی از باشکوه‌ترین کاخ‌های آن از شهرت عالمگیر برخوردار است.کاخ آپادانا به دستور داریوش بزرگ پادشاه هخامنشی در حدود سال‌های 515-521 پیش از میلاد در شوش روی آثار و بقایای عیلامی بنا نهاد شد. دیوارهای کاخ از خشت و ستون‌های آن از جنس سنگ است.

طرح بازسازی کاخ اپادانای داریوش هخامنشی در شوش توسط باستانشناسان ژاپنی و ایرانی

کاخ داریوش دارای قسمت‌های مختلفی از جمله تالار بار عام، دروازه و کاخ پذیرایی و همچنین دارای سه حیاط مرکزی است. دیوارهای کاخ از خشت با نمای آجری و ستون‌های آن از سنگ است. کاخ داریوش واحدهای مختلفی از جمله تالار بار عام، حرم‌سرا، دروازه و کاخ پذیرایی و همچنین سه حیاط مرکزی دارد. دیوارهای داخلی کاخ با آجر لعابدار منقوش با طرح‌های سربازان گارد جاویدان، شیر بالدار و نقش گل نیلوفر آبی مزین بوده‌اند که بقایای به‌جای‌مانده آنها در موزه‌های خارجی و داخلی نگهداری می‌شوند.زیباترین آثار به دست آمده از ایوان‌های کاخ، آجرهای لعابدار منقوش، با طرح‌های سرباز گارد جاویدان، شیر بالدار و نقش گل نیلوفر آبی است. ستون‌های سنگی این کاخ متشکل از چند قسمت، زیرستون، پایه ستون، شالی‌ستون، ساقه ستون، گل میباشد.

سرستونهای باقی مانده از کاخ اپادانای داریوش هخامنشی

مکانی بدون حفاظت و مناسب برای نوشتن یادگاری !

عکسی تاریخی از لحظه کشف مجسمه بی سر داریوش بزرگ در کاخ اپادانا شوش که در حال حاضر در موزه ایران باستان ایران قراداد و به سه زبان و خط میخی هخامنشی ، میخی ایلامی و هروگلیف مصری در پایه های ان نوشته شده است : منم داریوش . شاه شاهان . شاه پارس و مصر . 

وضعیت فعلی مجسمه داریوش بزرگ در موزه ایران باستان

کاشیکاری زیبایی که زمانی زینت یکی از پلکانهای کاخ شوش بوده است

باقی مانده کاشیکاری دیوارهای کاخ شوش 

باقی مانده دیوارهای کاخ شاهی شوش که این بخش هم اکنون در موزه لوور فرانسه است

شاهکار دیگری از ۳۰۰۰ سال تمدن و کاشیکاری رنگی در کاخهای شوش

بخشهایی دیگر از تزئینات کاخ شوش دوره هخامنشیان در موزه لوور فرانسه - پاریس

شهر شاهی در شوش و شهر صنعتگران - دوره اشکانیان

این بخش ها در قسمت شرق قلعه وتقریبا در شمال شرقی آپادانا واقع است . تاریخ اسرار آمیز نهفته دردل لایه های مختلف این سرزمین از بالا به پایین که متعلق به دوره های اسلامی ،ساسانی ،پارتی ،هخامنشی وماقبل آن هستند برای باستان شناسی پر اهمیت هستند . آثار کشف شده در این ناحیه روشن می سازدکه ساکنان این حوالی از قوم سامی نبوده وعمدتا بومیانی بودند که پیش از مهاجرت آریایی ها در سرتاسر نواحی جنوبی ومرکزی ایران سکونت داشته اند .

قلعه شوش یا قلعه فرانسوی ها

( مجموعه تپه ها ی باستانی و قلعه معروف به قلعه شوش یا آکروپل) 

در سال 1897 میلادی ژان ماری ژاک دومورگان جهت تحقیق واکتشاف به شوش آمد ، دولت فرانسه را متقاعد ساخت تا محلی امن ومناسب برای هیات باستان شناسی فرانسه در شوش ایجاد نماید . به همین منظور بلندترین نقطه تپه های شوش یعنی اکروپل برای این منظور انتخاب گردید و قلعه ای با یک طرح قرون وسطایی اروپا بر فراز آن ساخته شد . ساختمان این قلعه که با نظارت حاج مصطفی دزفولی وبا مصالح محلی از جمله خشت بنا گردید .دکتر مورگان از هزاران آجر پخته ای که به خط میخی ایلامی از بناهای ایلامی در سرتا سر منطقه پراکنده شده بود این قلعه را ساخت. این قلعه به نوعی موزه آجر ایران نیز است ، چرا که این اجرها از ساختمانهای متعددی که از دوران ایلامی و هخامنشی و اشکانی و ساسانی و اسلامی در بیابانهای اطراف شوش توسط گروه باستان شناسی فرانسوی کشف شده بود ساخته شده است. ساخت این قلعه در سال 1912 میلادی به انجام رسید . پلان قلعه ذوزنقه شکل است که قاعده کوچک آن در سمت شمال واقع شده است . دور تا دور آن را راهرویی احاطه کرده وردیف اطاقهایی به سمت حیاط،برگرد آن قرار گرفته اند . برج شمال غربی قلعه مربع شکل وبرج شمالی شرقی،دایره شکل است….

موزه شوش 

واقع شده در پایین تپه شوش در کنار قلعه

موزه شوش با زیر بنای 550 متر مربع در باغی به مساحت 14635 متر مربع در جوار کتابخانه عمومی شوش قرار دارد .موزه شوش شامل اثار ارزشمندی از کشفیات باستان شناسان در شوش و مناطق باستانی اطراف ان ( هفت تپه و چغازنبیل ) می باشد . البته شایان ذکر است برخی اثار کشف شده در این منطقه که ارزشهای جهانی و پولی زیادی دارد بخاطر امنیت و شرایط نگهداری خاص در موزه ملی ایران نگهداری می شود.  این موزه در سال 1345 خورشیدی گشایش یافت…

کاخ شاوور یا کاخ خشایارشاه بزرگ

در سمت غربی رودخانه شاوور در سال 1347 خورشیدی کاخ جدیدی کشف شد که به سبب همجواری با این رودخانه به همین نام مشهور است . سر ستون های غول پیکر این کاخ یکی از عجایب و شاهکار های سنگ تراشی باستانی و  معماری می باشند . این کاخ دارای تالاری به اندازه 6/34 *5/37 متر با 64 ستون است . پایه ستونها از سنگ بوده ودیوارها از خشت ساخته شده اند . این کاخ در 350 متری غرب آپادانا واقع است وتوسط خشایارشاه هخامنشی به عنوان کاخ تابستانی بنا گردید .

اثری شگفت انگیز در تاریخ تمدن جهان

شهر باستانی 8 هزار ساله هفت تپه

هفت تپه در 15 کیلومتری جنوب شرقی شهر شوش قرار دارد . تحقیقات باستان شناسی هفت تپه از سال 1344 خورشیدی توسط دکتر نگهبان باستان شناس توانای ایرانی آغاز گردید که تاکنون منجر به کشف آثار با ارزشی همچون مجسمه های سفالی وفلزی ،آرامگاه ، معبد ،گورهای دسته جمعی ،انواع ظروف سفالی وآلات موسیقی شده است . با وجود آنکه تمدن در این منطقه به 600 سال قبل از میلاد بر می گردد ولی آثاری که در انجا از نظر بازدیدکنندگان می گذرد مربوط به بخشی از یک شهر ایلامی متعلق به 1500 تا 1300 قبل از میلاد است، در این شهر بقایای یک زیگورات باستانی و چند قبر دست جمعی پیدا شده است . هنوز نیمی از شهر باستانی هفت تپه در زیر خاک مدفون است و مورد باز شناختی قرار نگرفته است

اشیاء سفالین: از صنعت سفالگری برای تولید اشیاء مختلفی استفاده می شده، بطوری که طیف گسترده ای از آنها در طول حفاری های هفت تپه کشف شده اند.

استاد مرحوم  دکتر عزت الله نگهبان پدر علم باستانشناسی ایران و کاشف منطقه باستانی هفت تپه

استاد بزرگ دکتر نگهبان در اواخر عمر پر برکتشان

آن‌چه باید درباره‌ی «عزت‌الله نگهبان» و نشان او بدانید

«دکتر عزت‌الله نگهبان»، یا «پدر باستان‌شناسی ایران» هم مانند برخی از شخصیت‌های نام آشنای کشور، «نشان» دارد؛نشانی که سالانه قرار است به باستان‌شناسان پیشکسوت و فعالی که جا پای دکتر نگهبان گذاشته‌اند، اهدا شود. تا آن‌ها هم میراث‌دار او باشند!

به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا؛ از دو سال پیش یعنی در سال 1391 هیات مدیره‌ی انجمن علمی باستان‌شناسی ایران، یک تبصره به اساسنامه‌ی خود اضافه کرد تا براساس آن و پس از انجام بررسی‌های کامل به یکی از باستان‌شناس پیشکسوت و فعال،‌ نشانی با نام و عنوان «نشان دکتر عزت ‌الله نگهبان» اهدا شود.

اما دکتر عزت‌الله نگهبان که بود و چرا این نشان با نام او مزین شد؟

دکتر عزت‌الله نگهبان

عزت‌الله نگهبان، در سال ۱۳۰۰ خورشیدی در اهواز به دنیا آمد. تحصیلات خود را در دبستان «جمشید جم» و دبیرستان «فیروز بهرام» و مدرسه‌ی «فنی آلمانی» در تهران به پایان برد.

او در سال ۱۳۲۸ در رشته باستان‌شناسی از دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد و در سال ۱۳۲۹، وارد مؤسسه شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو شد و در مدت چهارسال مدرک فوق لیسانس این دانشکده را کسب کرد. در این سال‌ها با راهنمایی«رونالد مک‌کان» به بررسی سیر سفال نخودی‌رنگ در منطقه خوزستان پرداخت و اطلاعات بسیاری در این زمینه جمع‌آوری کرد که حاصل آن را در نهایت در رساله‌ی خود تدوین کرد.

گفته می‌شود مهم‌ترین سهم وی در پیشبرد باستان‌شناسی ایران، ایجاد کارگاه دایمی در دشت «قزوین» برای فعالیت‌های باستان‌شناختی دانشگاه تهران و تربیت دانشجو در این کارگاه است. او با پشتکار فراوان و روحیه خستگی‌ناپذیر، موفق به کسب مجوز و بودجه لازم برای تعمیر کاروانسرای مخروبه «محمدآباد خره» شد. این مکان منحصر به فرد به کانونی برای پژوهش‌های مستمر و درازمدت باستان‌شناختی دانشگاه تهران تبدیل شد که در آن دانشجویان با شرکت در انواع فعالیت‌های میدانی برای پیشبرد اهداف باستان‌شناسی در ایران تربیت می‌شدند.

دکتر نگهبان، که یکی از سرسخت‌ترین مدافعان منظم‌کردن فعالیت‌های مربوط به باستان‌شناسی بوده‌است و بسیاری از افراد او را دشمن بزرگ قاچاقچیان و دلالان عتیقه در ایران می‌دانستند، در پنجمین کنگره بین‌المللی باستان‌شناسی و هنر ایران در سال ۱۳۴۷، مقاله‌ای ارائه داد و در آن ماده‌ای پیشنهاد کرد که بر اساس آن خرید و فروش اشیای باستانی به صورت غیرمجاز و از طریق قاچاق ممنوع اعلام شود و کنگره را ملزم به صدور قانونی در این زمینه کرد.

وی با ارائه این مقاله، نقش اساسی در تصویب قطعنامه محکوم‌کردن قاچاق و فروش اشیای عتیقه داشت.

عزت الله نگهبان، بیشترین میزان طلا را در حفاری‌های باستان‌شناسی ایران بدست آورده ‌است و کاوش‌های وی در قالب مقاله، گزارش و کتاب، همواره مورد توجه باستان‌شناسان بوده‌است. فعالیت‌های باستان‌شناسی دکتر نگهبان باعث شده‌است تا به وی لقب «پدر باستان‌شناسی ایران» داده شود. عزت الله نگهبان در تاریخ ۱۶ بهمن ۱۳۸۷ پس از مدتها بیماری در آمریکا درگذشت.

با توجه به وجود این خصوصیات از دکتر نگهبان؛‌ جامعه‌ی علمی باستان شناسی ایران، تصمیمی گرفت سالانه به پاس خدمات وی نشانی با نام او به یک باستان‌شناس پیشکسوت اهدا کند.

در سال 1391 این نشان برای نخستین بار به «محمد یوسف کیانی» اهدا شد. البته به گفته‌ی برخی از اعضای این جامعه، نشان دکتر نگهبان سال گذشته (1392) به هیچ باستان‌شناسی داده نشد.

و امروز (20 مهرماه) دومین نشان دکتر «عزت‌الله نگهبان» از سوی جامعه‌ی علمی باستان‌شناسی ایران به دومین باستان‌شناس برازنده‌ی این نشان یعنی «محمود موسوی» اهدا می‌شود.

زنی در 4 هزار سال پیش مشغول نواختن ساز

مجسمه ای گلی در موزه هفت تپه . عکس توسط خودم گرفته شده است . 

دکتر نگهبان پدر باستان شناسی نوین ایران اعتقاد داشت ، این مجسمه ها که تعدادشان نیز زیاد است همگی نوعی طلسم بودند و برای نذری و یا حاجتی توسط ساکنان این منطقه ساخته می شده و اگر نذرشاه بر اورده می شد ، سر مجسمه را شکانده و جدا می کردند و اگر بر اورده نمی شد ان را سالم خاک می کردند. تعداد زیادی از این مجسمه های کوچک بدون سر و باسر هستند و تحقیقات باستان شناسی نشان می دهد که سر انها با ضربه خاصی شکسته شده است.






بهار 1389 خورشیدی و 3747 زرتشتی ( پویا منصفی تهرانی باستان شناس )

--------------------------------------------------------------------------------

سرچشمه گزارش ( منابع )

کتاب چغازنبیل دکتر گریشمن

شوش کهن دکتر ژاک دومورگان

حفاری های شوش مادام دیالافوا


آگاهی بیشتر در وب سایت خبر گزاری مهر

www.mehrnews.ir/NewsPrint.aspx?NewsID=1054616‎

http://whc.unesco.org/en/tentativelists/5180/

http://www.itto.org %20منبع/

باستان شناسی چیست ؟ What is Archaeology

باستان شناسی چیست ؟ What is Archaeology

پویا منصفی تهرانی

تمامی اثار تاریخی مانند ابزارهای سنگی و سفالینه ها یا سایر موارد مورد استفاده انسانهای دوران قدیم را (( دست ساخته های بشری )) می نامند . بررسی علمی و آزمایشگاهی و تحقیقاتی  روی اینگونه اشیاء مادی و شرایط و نحوه زندگی در دوران باستان را (( باستان شناسی )) می خوانند . اصطلاحا به باستان شناس لقب (( مهندس تاریخ )) گفته می شود . باستان شناس مکانها و جاهایی را که زیستگاه انسان نخستین بوده با شکیبایی کشف کرده و با کاوش طاقت فرسا و بررسی جانکاه آثار کشف شده ،کوشش می کند که زندگی دیرینه ای را که چند بازمانده مادی از آن یافته است بازسازی کند . باستانشناسی بر آگاهی ما از گذشته ، به ویژه کهن ترین عصر زندگی انسان در زمین به اندازه ای افزوده که به یکی از مهمترین رشته های علمی در دنیا تبدیل شده است.

علم باستانشناسی دربرگیرنده عناصری نظیر تمدن ـ فرهنگ ـ هنر ـ شعر و ادبیات ـ موسیقی و تاریخ جامعه شناسی است و باستانشناس با مطالعه یر روی عناصر نامبرده و با بهره گیری از مفاهیم ابزار و آلات و وسایلی که در نتیجه کاوش و پژوهش و تحقیقات علمی و عملی بدست آمده است می تواند چهره انسانی و اجتماعی ملتها را در طی قرون مشخص سازد . 
باستان شناسی با کشف شواهد ملموس و مادی ، نکات تاریخ و ابهام امیز تاریخ را که صحت گفتار آن برای تاریخ دانان مشخص نیست را روشن می کند و همچنین از طریق شناخت عناصر بالا به شناخت روحیات مردم از قدیمی ترین زمانها در ایران و جهان که منجر به برپایی تشکیلات اجتماعی آنان و ظهور فرهنگ های مختلف شده است ،می پردازد. 

باستان شناسی بخشی از علوم چند رشته ای است که اگر بخواهم آن را برای شما تفسیر کنم ، : علمیست مدرن و پیشترفته که به هم پیوستن علوم مختلف با یکدیگر تشکلیل شده است : باستانشناسی ساختاری از علوم : تاریخ و جامعه شناسی ، مردم شناسی ، زیست شناسی ، ریاضی، فیزیک و شیمی ، فیزیک هسته ای ، ،علوم آزمایشگاهی ، جغرافیا ، زمین شناسی ، زبان و ادبیات ، گیاه شناسی ،می باشد . جالب است بدانید که یک باستانشناس حرفه ای که دوره دکترا ی آن را گذارانده باید با تمام این علوم اشنایی داشته باشد. 

باستان شناسی تاریخ زمین را به سه دسته تقسیم می کند : دورانهای پیش از تاریخی( ما قبل تاریخ ) - دوران آغاز تاریخی و دوران تاریخی  -  دوران ماقبل از ظهور اسلام و بعد از سلام دسته بندی می کند.

نویسنده : پویا منصفی - پژوهشگر و باستانشناس

About Archaeology…

By Pouya Monsefi Tehrani

Archaeology is the scientific study of past cultures and the way people lived based on the things they left behind. Culture is the shared ways of life learned by a group of people, including their language, religion, technology, and values.

Archaeologists study past cultures by examining artifacts, objects made, used, or changed by humans.

Archaeology is the study of the material remains and environmental effects of human behaviour: evidence which can range from buried cities to microscopic organisms and covers all periods from the origins of humans millions of years ago to the remains of 20th and 21st century industry and warfare. It provides us with the only source of information about many aspects of our development. Milestones such as the beginning of agriculture, the origin of towns, or the discovery of metals, can only be understood through the examination of physical evidence. Archaeology also provides essential information for periods of the past for which written records survive.

Archaeology links with many subjects, including geography, history, social sciences, maths, physics, biology, chemistry, art, religion, and technology

How does archaeology help us understand history and culture?

Archaeology offers a unique perspective on human history and culture that has contributed greatly to our understanding of both the ancient and the recent past. Archaeology helps us understand not only where and when people lived on the earth, but also why and how they have lived, examining the changes and causes of changes that have occurred in human cultures over time, seeking patterns and explanations of patterns to explain everything from how and when people first came to inhabit the Americas, to the origins of agriculture and complex societies. Unlike history, which relies primarily upon written records and documents to interpret great lives and events, archaeology allows us to delve far back into the time before written languages existed and to glimpse the lives of everyday people through analysis of things they made and left behind. Archaeology is the only field of study that covers all times periods and all geographic regions inhabited by humans. It has helped us to understand big topics like ancient Egyptian and ancient iran religions, the origins of agriculture in the ancient persia and middle East, life in old persia, the lives of old Africans, and early Mediterranean trade routes. In addition archaeology today can inform us about the lives of individuals, families and communities that might otherwise remain invisible.

BY : Pouya Monsefi Tehrani arqueologo/Archaeologist